Dla wielu osób egzamin praktyczny to jeden z najbardziej wymagających etapów w procesie zdobywania prawa jazdy. Od opanowania zadań na placu manewrowym po umiejętne poruszanie się w ruchu drogowym – ten egzamin sprawdza zarówno technikę jazdy, jak i zdolność reagowania na sytuacje na drodze. Aby zwiększyć szansę na pozytywny wynik, warto wiedzieć, jak wygląda egzamin praktyczny na prawo jazdy, na czym polega każdy jego etap i jakie błędy prowadzą do niezaliczenia.
Egzamin praktyczny składa się z dwóch części. Pierwsza z nich odbywa się na placu manewrowym i obejmuje m.in. przygotowanie pojazdu oraz jazdę po wyznaczonym torze. Druga część to jazda w ruchu ulicznym – tutaj egzaminator sprawdza umiejętności związane z poruszaniem się po różnych drogach i skrzyżowaniach, a także ocenę sytuacji na drodze i podejmowanie bezpiecznych decyzji. W każdej z części kandydat musi wykazać się znajomością przepisów oraz zdolnością do ich praktycznego stosowania.
Przed rozpoczęciem egzaminu egzaminator sprawdza dane zdającego. Następnie kandydat wykonuje czynności przygotowawcze, które muszą być zakończone w ciągu pięciu minut. Na tym etapie oceniane są podstawowe umiejętności związane z obsługą pojazdu.
Lista zadań może obejmować m.in.:
Następnie należy ustawić elementy pojazdu (fotel, zagłówki, lusterka) oraz zapiąć pasy bezpieczeństwa.
Po przygotowaniu pojazdu egzamin czas na część na placu manewrowym. Zdający wykonuje dwa obowiązkowe zadania, których zaliczenie jest warunkiem przystąpienia do dalszej części egzaminu.
Kiedy zadania na placu zostaną zaliczone, kandydat przystępuje do jazdy w ruchu drogowym. Ten etap trwa co najmniej 40 minut i obejmuje szeroki zakres zadań. Egzaminator ocenia nie tylko znajomość przepisów, ale również umiejętność oceny sytuacji, płynność jazdy oraz stosowanie zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego w praktyce. Trasa egzaminacyjna prowadzi przez różne typy dróg – jedno- i dwukierunkowe, jednojezdniowe i dwujezdniowe – zawierające łuki, wzniesienia, zmienne ograniczenia prędkości.
W trakcie egzaminu kandydat wykonuje manewry związane z podstawowymi sytuacjami drogowymi – włączanie się do ruchu, jazda po skrzyżowaniach równorzędnych i oznakowanych znakami określającymi pierwszeństwo przejazdu, a także skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną i o ruchu okrężnym. Do obowiązkowych zadań należy też przejazd przez przejścia dla pieszych, torowiska tramwajowe i kolejowe, tunele oraz okolice przystanków komunikacji publicznej. Egzaminator weryfikuje również reakcje na sytuacje dynamiczne – wymijanie, omijanie oraz manewr wyprzedzania, jeśli warunki na to pozwalają.
Istotnym elementem egzaminu są manewry techniczne. Jednym z nich jest parkowanie. Miejsce parkowania wyznacza egzaminator, a manewr może przyjąć formę parkowania prostopadłego, skośnego lub równoległego. Egzaminator może również polecić zawracanie – manewr powinien być przeprowadzony przy użyciu biegu wstecznego, jeśli pozwala na to infrastruktura drogowa.
Oceniane są też: zmiana pasa ruchu, zmiana kierunku jazdy w lewo lub prawo, poprawne zatrzymanie pojazdu we wskazanym miejscu oraz zachowanie w przypadku konieczności hamowania awaryjnego. Częścią oceny jest także sposób operowania skrzynią biegów – zmiana przełożeń zgodna z zakresem obrotów oraz wykorzystanie hamowania silnikiem. Wszystkie te elementy mają na celu sprawdzenie, czy kandydat potrafi prowadzić pojazd zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz świadomie poruszać się wśród innych uczestników ruchu drogowego.
Minimalny czas trwania egzaminu w ruchu miejskim wynosi 40 minut. Jest to okres wymagany przepisami, który ma pozwolić egzaminatorowi ocenić umiejętności kandydata w różnych sytuacjach drogowych – na skrzyżowaniach, podczas parkowania, zmiany pasa, zawracania czy przy hamowaniu. Istnieje jednak możliwość skrócenia tej części do 25 minut, pod warunkiem że osoba egzaminowana wykona wszystkie zadania egzaminacyjne poprawnie, a jej sposób prowadzenia pojazdu nie budzi zastrzeżeń.
Decyzja o skróceniu egzaminu zależy wyłącznie od egzaminatora. Zdarza się to głównie wtedy, gdy kandydat od początku jazdy wykazuje opanowanie i pełną kontrolę nad pojazdem, właściwie interpretuje sytuacje drogowe i stosuje się do znaków oraz sygnałów. Nie jest to jednak reguła – nawet jeśli wszystkie manewry zostaną wykonane poprawnie, egzaminator może kontynuować jazdę do czasu upływu pełnych 40 minut, np. ze względu na natężenie ruchu, konieczność dojazdu do kolejnych punktów na trasie lub chęć obserwacji zachowania zdającego w zmiennych warunkach.
W przypadku nieprawidłowości w przebiegu egzaminu (np. stwierdzenia usterki pojazdu lub nagłej potrzeby przerwania egzaminu z przyczyn niezależnych od kandydata) egzaminator może zdecydować o jego unieważnieniu i wyznaczeniu nowego terminu.
Egzamin może zostać zakończony negatywnie na każdym etapie, jeśli kandydat popełni błędy skutkujące naruszeniem przepisów lub stwarzające zagrożenie. W przypadku wystąpienia poważnego uchybienia, egzaminator jest zobowiązany do natychmiastowego przerwania egzaminu. Taka sytuacja występuje w razie zagrożenia życia lub zdrowia innych osób, a także wtedy, gdy osoba egzaminowana nie reaguje na polecenia lub wykonuje manewry sprzeczne z obowiązującymi zasadami ruchu.
Do najczęstszych przyczyn przerwania egzaminu należy spowodowanie kolizji, niezatrzymanie się przed znakiem „STOP” lub nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na oznakowanym przejściu. Egzamin kończy się też niepowodzeniem, jeśli kierujący nie zastosuje się do sygnałów świetlnych, wjedzie na skrzyżowanie na czerwonym świetle, przekroczy prędkość o więcej niż 20 km/h lub wykona manewr wyprzedzania w miejscu niedozwolonym, np. przed przejazdem kolejowym albo na przejściu dla pieszych.
Poważnym błędem jest również niezastosowanie się do znaków zakazujących wjazdu, zawracanie w miejscu objętym zakazem, brak zachowania odpowiedniego odstępu od innych pojazdów, a także niewłaściwa zmiana pasa ruchu bez wcześniejszego upewnienia się o jej możliwości. Egzaminator może także przerwać egzamin, jeśli kandydat utraci panowanie nad pojazdem, co może doprowadzić do niekontrolowanego zatrzymania się na jezdni lub zjazdu z pasa.
Niektóre błędy techniczne, np. dwukrotne niezaliczenie zadania na placu manewrowym, także prowadzą do niezdania egzaminu, nawet jeśli dalsza jazda nie została rozpoczęta.
Aby skutecznie przygotować się do egzaminu, warto zacząć od wyboru dobrego ośrodka szkolenia kierowców. OSK Tempo prowadzi zajęcia zgodne z obowiązującym programem nauczania, a instruktorzy znają lokalne trasy egzaminacyjne i potrafią przekazać nie tylko wiedzę, ale też praktyczne wskazówki, które pomagają uniknąć najczęstszych błędów.
Równie istotne jest połączenie nauki teorii i praktyki – przepisy ruchu drogowego powinny być solidnie przyswojone jeszcze przed rozpoczęciem jazd. Umiejętność rozpoznawania znaków, rozumienia sygnałów oraz poprawnego reagowania w różnych sytuacjach to podstawa, bez której zdanie egzaminu praktycznego może być trudne. Samo opanowanie techniki jazdy to za mało – konieczna jest też świadomość przepisów i ich interpretacja w czasie rzeczywistym.
Skuteczne przygotowanie wymaga systematycznych jazd w zmiennych warunkach – także w godzinach szczytu, na nieznanych trasach i w różnych porach dnia. Warto ćwiczyć manewry takie jak parkowanie, zawracanie, ruszanie na wzniesieniu, zmiany pasa i kierunku jazdy. Pomocne jest również omówienie z instruktorem, jak może przebiegać egzamin i jak uniknąć stresu na jego początku. Dobrze przeprowadzony kurs na prawo jazdy zwiększa szansę na pozytywny przebieg egzaminu praktycznego i umożliwia zdanie testu już za pierwszym podejściem.
Na początku egzaminu praktycznego kandydat losuje dwa zadania dotyczące sprawdzenia stanu technicznego pojazdu. Egzaminator może poprosić m.in. o pokazanie działania świateł przeciwmgłowych tylnych lub działania świateł cofania. Należy wiedzieć, jak je uruchomić i kiedy ich użycie jest zgodne z przepisami.
Tak, egzaminator ma prawo zakończyć egzamin natychmiast, jeżeli kandydat popełni błąd stwarzający bezpośrednie niebezpieczeństwo. W przypadku powstania zagrożenia dla zdrowia lub życia innych uczestników ruchu drogowego egzamin uznaje się za niezdany bez możliwości kontynuacji.
Oprócz poprawności wykonywania manewrów oceniana jest również umiejętność oceny potencjalnych zagrożeń. Egzaminator zwraca uwagę na to, czy kandydat potrafi przewidzieć sytuacje na drodze i odpowiednio wcześnie podejmuje decyzje zwiększające bezpieczeństwo.
Numer konta: 16 1160 2202 0000 0000 6362 3495
UL. SZKOLNA 10, 81-364 GDYNIA
UL. 3 MAJA 17/L6,
84-200 WEJHEROWO
PLAC OBROŃCÓW WYBRZEŻA 10/8, 84-100 PUCK
UL. BANKOWA 8,
84-242 LUZINO
Gdynia: PON. - PT. - 9.00-17.00
Wejherowo: PON. - PT. 9:00 - 16:30
Puck: PON. - ŚR. 10.00 - 17.00
Luzino: PON. - ŚR. 10.00-16.30
Kliknij poniżej, aby skontaktować się z nami na WhatsApp.